Ga naar de inhoud
Let op: Om de gebruikerservaring op deze site te verbeteren gebruiken we cookies.
Menu
Login redactie

Formularium Ouderenzorg

Obstipatie

Literatuur geraadpleegd tot: 31/03/2017

  • Obstipatie kan behandeld worden met een osmotisch laxativum (sorbitol) of met bisacodyl.
  • Preventie van obstipatie bij morfinebehandeling is essentieel.

Behandeling

Geselecteerd

Een preventieve medicamenteuze behandeling van obstipatie is noodzakelijk bij het opstarten van diverse geneesmiddelen (in het bijzonder bij het starten van zowel zwakke als sterkwerkende opioïden). Hiervoor wordt bij voorkeur een osmotisch laxativum (sorbitol, lactulose of macrogolpreparaat) gekozen.

Voor de verantwoording van onze selectie zie onder : [indications:306] in "Gastro-intestinaal stelsel".

Geselecteerde geneesmiddelen

Schep een gunstige “sanitaire” omgeving met respect voor privacy en mogelijkheden van de patiënt. Zorg indien mogelijk voor voldoende vochtinname, vezelrijke voeding en lichaamsbeweging$​​​.

Intestinale obstructie moet worden uitgesloten. Zolang hierover twijfel bestaat, mogen enkel osmotische laxativa gebruikt worden (sorbitol, lactulose of macrogolpreparaat).

Buiten de palliatieve setting wordt gebruik van elk oraal laxativum als obsoleet beschouwd bij een intestinale obstructie.

Voor de verantwoording van onze selectie zie onder : [indications:306] in "Gastro-intestinaal stelsel".

Geselecteerde geneesmiddelen

Als er zachte stoelgang in het rectum zit dan is het toedienen van een oraal laxativum met overwegend stimulerend effect op de peristaltiek (bisacodyl) en eventueel supplementair ook rectale toediening aangewezen.

Voor de verantwoording van onze selectie zie onder : [indications:306] in "Gastro-intestinaal stelsel".

Geselecteerde geneesmiddelen

Bij afwezigheid van stoelgang in het rectum verdient de orale toediening van een peristaltiek stimulerend laxativum (bisacodyl) samen met een osmotisch laxativum (sorbitol) de voorkeur.

Voor de verantwoording van onze selectie zie onder : [indications:306] in "Gastro-intestinaal stelsel".

Geselecteerde geneesmiddelen

Indien het rectum vol harde fecalomen zit, is manuele verwijdering nodig (eventueel na zachter maken van de stoelgang met glycerinesuppositoria, eventueel gecombineerd met bisacodyl rectaal en de nodige pijnstilling)$. Een klein lavement met bv. natriumdocusaat$​​​​​​​​​​​​​​ of natriumfosfaat kan eveneens zinvol zijn$​​​​​​​​​​​​​​.

Voor de verantwoording van onze selectie zie onder : [indications:306] in "Gastro-intestinaal stelsel".

Geselecteerde geneesmiddelen

Te overwegen

Grote lavementen met bv. 1,5 liter lauw water zijn in sommige gevallen van bemoeilijkte uitdrijving of bij geassocieerde overloopdiarree en –incontinentie (bv. bij neurologische oorzaken van obstipatie/incontinentie) aangewezen. De indicatiestelling hiervoor behoort doorgaans tot het terrein van de specialist.

Onderzoek over de werkzaamheid van (methyl)naltrexon en naloxon bij door opioïden uitgelokte obstipatie toonde een effect aan dat iets beter was dan placebo$$$​. Er is geen vergelijkend onderzoek met klassieke laxativa beschikbaar, waardoor het moeilijk is de plaats van deze behandeling precies te bepalen$$​​​​​$​​​​​.