Zenuwstelsel
- Gegeneraliseerde angststoornis, bij ernstig lijden en disfunctioneren van de patiënt of wanneer de niet-medicamenteuze aanpak faalt.
- Ernstige depressie: eerste keuze, in combinatie met psychotherapie.
Ga naar overzicht geneesmiddelen
Sertraline
ATC: N06AB06
Serlain Sertraline EG Sertraline Sandoz Sertraline Teva Sertraline ViatrisKlik op de merknaam voor informatie over dit geneesmiddel via het BCFI.
Selecties
Contra-indicaties
-
- ernstige leverinsufficiëntie,
- associatie met MAO-inhibitoren,
- niet-iatrogene hyponatriëmie in de laatste 2 maanden (serumconcentratie < 130 mmol/l).
Posologie
Inname van de comprimés in 1 dagelijkse gift op om het even welk tijdstip en onafhankelijk van voedselinname.
- Startdosis: 25 mg p.d. in 1 dosis, na 1 week te verhogen naar 50 mg p.d, bij onvoldoende therapeutisch effect (dit wordt duidelijk na 6 tot 8 weken): de dosis verhogen tot een maximale dosis van 100 mg per dag.
- Bij voldoende therapeutisch effect wordt de behandeling ten minste 6 tot 12 maanden verdergezet na remissie.
- Bij het stopzetten is het aangeraden de dosis geleidelijk te verminderen (zie Tools – afbouwen van antidepressiva ; zie ook Folia juni 2022 Handvaten voor het afbouwen van antidepressiva).
Bij nierinsufficiëntie
- Geen dosisaanpassing nodig.
Voorzorgen
BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN
Voorzichtigheid is geboden:
- Bij patiënten met (voorgeschiedenis van) epilepsie.
- Bij patiënten met ziekte van Parkinson (extrapiramidale verschijnselen).
- Bij gebruik van diuretica (thiaziden, lisdiuretica):
- rekening houden met het risico van hyponatriëmie, wat kan leiden tot verwardheid en convulsies.
- Bepaal na een week na het starten het natriumgehalte of eerder bij symptomen van hyponatriëmie/risico op elektrolytstoornissen.
- Bij risico op vallen en de gevolgen hiervan (breuken, wonden,...), zeker indien dit gecombineerd wordt met andere psychotrope medicatie.
- Sertraline wordt best gestopt bij een voorgeschiedenis van vallen of valneiging.
- Bij leverinsufficiëntie (dosisaanpassing aangewezen).
- Bij diabetespatiënten (regelmatige controle van de glyckemie en eventuele aanpassing van de behandeling).
- Bij hittegolf (kan de effecten van een hitteslag versterken).
Ongewenste effecten
-
- gastro-intestinaal: nausea, diarree, monddroogte, risico van gastro-intestinale bloedingen (nog groter bij gelijktijdig gebruik van NSAID´s)
- neurologisch: extrapiramidale verschijnselen, slaperigheid en vermoeidheid, of integendeel agitatie, slapeloosheid en nervositas
- risico van hyponatriëmie
- verlenging van het QT-interval (in geval van overdosering)
-
Interacties
-
+ MAO-inhibitoren: risico van serotoninesyndroom, soms met fatale afloop => minstens 2 weken stoppen van de MAO-I vooraleer sertraline op te starten
-
+ geneesmiddelen met serotoninerge werking (sommige antidepressiva, tramadol, buspiron, ergotaminederivaten, dextrometorfan, lithium, triptanen, Sint-Janskruid…): verhoging van toxiciteit en risico van serotoninesyndroom; indien een dergelijke associatie noodzakelijk is, moet de behandeling progressief opgebouwd worden met regelmatige controle
-
+ geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel remmen en alcohol: versterking van de centrale ongewenste effecten van sertraline
-
+ orale anticoagulantia, niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen, andere anti-aggregantia: verhoogd risico van bloeding
-
+ geneesmiddelen die hyponatriëmie kunnen veroorzaken (bv. thiazide- en lisdiuretica, kaliumsparende diuretica, anti-epileptica zoals carbamazepine, lamotrigine): versterken de hyponatriëmie
-
+ geneesmiddelen die de convulsiedrempel verlagen (bv. neuroleptica, andere antidepressiva, tramadol, chinolones, cholinesteraseremmers): toename van het risico op convulsies
-
+ geneesmiddelen die gemetaboliseerd worden door CYP2D6 (zie Repertorium BCFI Inleiding 6.3: Interacties van geneesmiddelen) : sertraline, inhibitor van het isoenzyme, versterkt hun effect
Pletten en delen
- Delen: zie de farmaceutische vormen vermeld in het GGR naast de specialiteit (sertraline). Zie ook Intro 2.11.7 De toedieningswegen en farmaceutische vormen voor meer informatie over de gebruikte termen.
- Pletten: zie Intro 2.11.12. Pletten van een geneesmiddel. Zie ook Pletfiches (voer de naam van de molecule in de zoekbalk in).
Motivatie
Ernstige depressie
-
Bij ernstige depressie wordt aanbevolen te behandelen met een antidepressivum in combinatie met psychotherapie.
-
Bij ouderen is een SSRI de eerste keuze, behalve in specifieke situaties waarin TCA's de voorkeur genieten (bij gelijktijdige behandeling met NSAID’s of anti-aggregantia, bij patiënten met een voorgeschiedenis van gastro-intestinale bloedingen of bij (risico op) hyponatriëmie).
Gegeneraliseerde angststoornis
- De behandeling is voornamelijk niet-medicamenteus (cognitieve gedragstherapie).
- SSRI's zijn effectief gebleken en hebben enkel een plaats bij ernstig lijden en disfunctioneren van de patiënt of wanneer de niet-medicamenteuze aanpak faalt.
Sertraline keuze:
- Er is weinig verschil in werkzaamheid tussen de verschillende SSRI’s
- Citalopram en sertraline zijn het best onderzocht specifiek bij ouderen en hebben de minste risico op geneesmiddeleninteracties. Ze zijn daarom bij oudere personen, met vaak polyfarmacie een goede keuze.
- Sertraline heeft de voorkeur op citalopram wegens het risico op QT verlenging bij citalopram.
- Sertraline heeft ook geen verhoogd risico op onttrekkingsverschijnselen bij het stoppen ervan.
- Omwille van het gunstige bijwerkingenprofiel wordt sertraline geselecteerd.
| Indicatie | |||
| Ernstige depressie – 1ste keuze in associatie met psychotherapie | Gegeneraliseerde angststoornis (voorwaardelijke selectie) | ||
| Criteria voor de selectie |
Werkzaamheid | + | + |
| Veiligheid | + | + | |
| Gebruiksgemak | |||
| Prijs | |||
| Expert consensus |
+ | + | |