Ademhalingsstelsel:

• acute astma-aanval
• acute COPD-exacerbatie; derde stap, indien voorafgaande stappen ontoereikend (met kortwerkend β2-mimeticum of kortwerkend anticholinergicum alleen en in associatie).
   

• acute jichtaanval,: keuze tussen colchicine, ibuprofen en methylprednisolon, afhankelijk van de patiëntkarakteristieken.

Astma en COPD:

• 30 mg à 40 mg  per dag ('s morgens) gedurende 5 dagen

Acute jichtaanval:

• 32 mg per dag (’s morgens) gedurende 5 dagen

Gezien de korte duur van de behandeling: geen afbouw nodig

• Zelfde dosis als bij normale renale functie

BIJZONDERE VOORZORGEN VOOR OUDEREN

• Innemen tijdens de maaltijd
• Gezien de vele mogelijke ongewenste effecten van corticosteroïden gebruikt men, indien mogelijk, lage doses gedurende een korte periode of preparaten voor inhalatie.
• Meestal is afbouwen niet nodig na een behandeling van minder dan 3 weken met doses < 40 mg prednisolon of equivalent (32mg methylprednisolone).
• Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met arteriële hypertensie, hartfalen, moeilijk behandelbare epilepsie, sommige psychosen, ulcus pepticum.
• Voorzichtigheid geboden bij diabetici: verhoogde behoefte aan insuline of andere hypoglykemiërende geneesmiddelel.
• Bij het gebruikers van een vitamine K-antagonist moet de INR-controle vaker worden gecontroleerd omdat methylprednisolon het anticoagulerend effect kan versterken of verminderen.     
• Bij langdurig gebruik (doses van > 6 mg/dag gedurende meer dan 3 maanden): associëren van calcium en vitamine D.
• Wegens het verhoogde risico van infecties is vaccineren van risicopatiënten onder corticosteroïdbehandeling aangewezen, bv. tegen influenza.  Levende vaccins zijn evenwel gecontra-indiceerd bij patiënten behandeld met corticosteroïden in de afgelopen drie maanden.    

• verminderde weerbaarheid tegen infectie;
• ulcus pepticum;
• hyperglykemie door verminderde glucosetolerantie;
• musculoskeletale atrofie (steroïdmyopathie), spierzwakte en osteoporose vooral bij ouderen, hoge dosissen en langdurige behandeling,
• huidatrofie, vertraagde wondheling: ouderen zijn hiervoor gevoeliger,
• zout- en waterretentie, hypertensie, oedeemvorming, risico van hypokaliëmie en calciumverlies,
• cataract en glaucoom. 
• euforie, agitatie, slapeloosheid, verergering van epilepsie,
• syndroom van Cushing met gewichtstoename, moon face, acne, huidatrofie en huidbroosheid, striemen, spieratrofie,
• secundaire bijnierschorsinsufficiëntie die manifest kan worden bij stoppen van de behandeling, maar ook soms maanden later, ter gelegenheid van een stresssituatie (infectie, trauma of chirurgie). De insufficiëntie is meestal reversibel maar kan maanden aanhouden,

• delen: Medrol® compr. zijn deelbaar
• pletten: Medrol® compr. mogen ex tempore geplet worden (lichtgevoeligheid),  tijdens het pletten een masker en handschoenen dragen.

zie ook: www.pletmedicatie.be

MOTIVATIE VOOR DE SELECTIE

• acute astma-aanval : Er bestaat weinig controverse over het gebruik van systemische corticosteroïden bij de behandeling van exacerbaties van acute astma. 
• acute COPD-exacerbatie :
  • Bij onvoldoende effect van het starten of verhogen van de dosis van kortwerkende bronchodilatoren is het aangeraden systemische corticosteroïden te starten.
  • Dit is gebaseerd op volgende gegevens: gunstig effect op spirometrisch en klinisch niveau, voordeel zelfs over een korte periode (5 dagen tegenover 10 tot 14 dagen), in de aanbevelingen voorgesteld als korte behandeling
• acute jichtaanval :
  • Een literatuuroverzicht gepubliceerd in 2017​​ benadrukt dat er zeer weinig studies versus placebo zijn en besluit dat colchicine, NSAIDs en corticosteroïden een vergelijkbare werkzaamheid hebben bij de behandeling van een jichtaanval.
  • De keuze voor één van de medicamenteuze behandelingen zal individueel bepaald worden, rekening houdend met de mogelijke ongewenste effecten en de winst van vroegere behandelingen van een jichtaanval.
  • Voorzichtigheid is geboden met methylprednisolone o.a. bij diabetes, hypertensie, hartfalen of ulcus pepticum

 

		Indicatie
		Acute asthma-aanval of COPD-exacerbatie - korte behandeling (voorwaardelijke selectie)	Acute jichtaanval
Criteria voor de selectie	Werkzaamheid	+	+
	Veiligheid	+	+/-
	Gebruiksgemak
	Prijs
	Expert consensus	+	+